Moja znajoma
z pracy – Halina, ma zwyczaj krytykowania wszystkiego i wszystkich dookoła, a w
szczególności tubylców. Tematy rzuca różne, ale zawsze zaczyna od ulubionego zdania, w
które wkłada dumę naszej narodowej wszechmądrości: „Toć oni bez nas, to już
dawno by zginęli”.
Na moja
uwagę, że jednak sporo czasu dawali sobie radę bez nas, nie zwraca kompletnie
uwagi, więc dałam sobie spokój i pozostałam tylko słuchaczem. Któregoś dnia,
Halina postanowiła wypowiedzieć się na temat lewej strony Anglików.
- No zobacz
Maria, jakie to głupki..., jeżdżą po lewej stronie. No, weź przestań..., proszę
cię... Wszyscy jeżdżą normalnie, po prawej, tylko oni... po lewej! Im chyba
nikt nie powiedział, że jeżdżą pod prąd...?
Zaśmiała się
na koniec zdania, aż łzy jej pociekły. Nie byłam pewna, czy śmiała się na
potwierdzenie swoich myśli czy na widok mojej niewyraźnej miny, bo spojrzała na
mnie i ubawiła się na nowo.
Uspokoiła
się po chwili, żeby dodać:
- No
kabaret, mówię ci. Tak samo jak te obrączki...
Spojrzała na
mnie. Musiałam widocznie mieć znaki zapytania w oczach, bo dodała objaśniająco
i z widocznym oburzeniem:
- To ty nie
wiesz? Toć obrączki też zakładają na lewe ręce! Idioci normalnie!
Po czym,
machnęła ręką i poszła odkurzać, zostawiając mnie z tymi pytajnikami. No cóż, z
Haliną się nie dyskutuje, Haliny się słucha. Jednak sprowokowała mnie do
zgłębienia tematu. Poczytałam i oto czego się dowiedziałam.
Przez wiele
wieków, to właśnie lewostronny ruch był powszechny w całej Europie i nie tylko.
Lewostronny, jako bardziej naturalny, bo
większość ludzi jest praworęczna. Tak więc, rycerze, tudzież inni
jeźdźcy, poruszając się lewą stroną, mogli łatwo dobyć miecza, w razie
niebezpieczeństwa. Powożący wozem, trzymał też lejce w lewej ręce, żeby mógł
prawą pozdrawiać innych albo machać batem.
Rzymianie,
którzy dominowali przez wieki w Europie, wprowadzili zasadę zjeżdżania w lewo,
przy mijaniu się wozami.
Oficjalnie,
lewostronne prawo drogowe w Brytanii, zostało wprowadzone, jako pierwsze na
świecie w 1756r.
Dlaczego na
kontynencie jest inaczej? Dlatego, że we Francji, po zburzeniu Bastylii w 1789,
arystokraci chcąc uniknąć rozpoznania, poruszali sie razem ze zwykłym ludem,
czyli prawą stroną i dali taki temu początek. A jak to zwykle bywa, coś, co
trwa długo, staje się w końcu normą. I kiedy Napoleon przejął władzę, taki ruch
zakceptowal. Jego wojska poruszały się prawą stroną, podbijając wiele krajów
Europy. Z rozkazu Napoleona, zasada prawna prawej strony, została egzekwowana
we Francji i wszystkich podbitych krajach, w tym Polski. Od tamtej pory obowiązywał
Kodeks Napoleona, według którego, między innymi, bryczki jeździły po prawej
stronie ulicy.
Kraje, które
oparły się Napoleonowi(Austro-Węgry, Wielka Brytania, Irlandia, Portugalia i
Skandynawia), zostały przy lewej stronie.
Imperium
Napoleona upadło, ale wiele rzeczy, które wprowadził, przetrwało, w tym ruch
prawostronny.
Niektóre
kraje długo jeszcze trzymały się lewej strony. W Rzymie prawo prawostronne
zostało wprowadzone dopiero w 1925r.
Szwedzi
zmienili ruch na prawostronny w 1967r.
Wygląda więc
na to, że lewa strona była pierwsza i naturalna, a prawa jest jej nowelizacją.
Z obrączkami
jest podobna sytuacja. Obrączki w Polsce, jak i prawie we wszystkich krajach, nosiło
się na serdecznym palcu lewej ręki, bo z tego palca prowadzi żyła prosto do
serca tzw. „żyła miłości”, a tu o miłość właśnie chodzi.
W Polsce,
podczas zrywu Powstania Styczniowego, owdowiało dużo kobiet. Wdowy przekładały
obrączkę na prawą rękę. Zamężne kobiety solidaryzowały się w bólu z wdowami i
na znak tego, zaczęły także przekładać obrączki. I tak po prostu zostało.
Trudno uwierzyć, ale widocznie tak to jest, że jak coś trwa jakiś czas, to
potem zostaje przyjęte za normę.
Halinie
próbowałam o tym opowiedzieć, ale
przerwała mi jeszcze przy Rzymianach.
- I ty w to
wierzysz?! – umownym palcem popukała się w czoło – No weź przestań, proszę cię.
Ciekawie bardzo to opisałaś. Dla mnie to nowość, ale też specjalnie nie zgłębiałam tematu. Dzięki Halinie ;) poszerzyłam horyzonty.
OdpowiedzUsuńAustralia jest lewostronna, ale to nadal Korona, więc logicznie.W USA jest ruch prawostronny, choć z Napoleonem raczej niewiele mieli wspólnego, a kolty też trzymali w prawej ręce :) Jak myślisz, czemu tak?
Dziękuję Szarabajko. Pewnie też nie zagłębiałabym się w temat, gdyby nie...Halina:)Jeśli chodzi o Amerykę, udostępniam fragment,zaleziony na www.swulinski.com "Nawet Stany Zjednoczone mają w swej historii okres, gdy ruch lewostronny był zasadą obowiązującą. Dopiero w roku 1804 Nowy Jork, jako pierwszy wprowadził prawo nakazujące trzymania się prawej strony na wszystkich drogach publicznych. Regułę tę przejęły stopniowo inne stany USA. Jednak aż do roku 1908 wszystkie produkowane w Stanach Zjednoczonych pojazdy posiadały kierownice po stronie prawej. Dopiero słynny Ford Model T z tego właśnie roku był pierwszym samochodem z kierownicą po stronie lewej."
UsuńDyskusje o ruchu lewo lub prawostronnym co jakiś czas robią się bardzo gorące,mnie się tam na Wyspach całkiem dobrze jeździło ( w charakterze kierowcy, rzecz jasna, kontynentalnym samochodem, żeby było śmieszniej). O obrączkach kiedyś czytałam. bo ta prawa ręka jest nietypowa.
OdpowiedzUsuńA Halina , jak to Halina, ciekawy przypadek, i chyba niereformowalny:):):)
To prawda,jeździ się całkiem nieźle.Polacy jeżdżą też angielskimi autami w Polsce, kiedy jadą na urlop i też sobie radzą.Co do obrączki na prawej ręce, to często słyszałam,że dlatego na prawej, bo to prawowita żona.Brzmi dumnie, ale w zanadrzu pojawia się pytanie, czy to oznacza, że oprócz prawowitej, mogą być jeszcze jakieś nieprawowite? To taki żarcik:) Ps Halina jest niereformowalna:))
OdpowiedzUsuńBardzo Ci dziękuję za te ciekawostki. Nam ruch prawostronny wydaje sie tak naturalny, że lewostronny Anglików faktycznie dziwi. Obrączki natomiast widuje zarówno na prawej jak i na lewej ręce, a niektóre wdowy noszą dwie, swoją i męża.
OdpowiedzUsuńBardzo ciekawy post:-)
Dziękuję Jotko, przy okazji sama się trochę doszkoliłam:)
OdpowiedzUsuńPowiadają, że przyzwyczajenie jest druga natura człowieka. Mnie się widzi inny problem; gdy wszystko jest dostosowane do praworęcznych, to leworęczni mają przechlapane i na odwrót. Ciężko jest się przestawić, gdy człek przywykł do jednej strony. Z obrączkami też różnie bywa; u nas wdowy noszą teraz na lewej ręce/palcu obrączkę a dawniej było odwrotnie :) niektórzy praworęczni noszą obrączkę na lewym palcu gdyż na prawej przeszkadza a nawet może stać się przyczyną wypadku. Zaś ja nie noszę ani obrączki ani pierścionka na żadnym palcu, bo zarówno złoto jak i srebro reaguje z moim ciałem i...palec czernieje. Najgorzej gdy dzieje się to od łańcuszka na szyi, bo mi mówiono; "szyja brudna -idź ode mnie boś paskudna [niedomyta]". Mam więc problem z głowy, a tak naprawdę powinno być; niech twoja prawa/lewa ręka nie wie co czyni druga. pozdrawiam :)
OdpowiedzUsuńTo chyba rzadki przypadek, że ani złota ani srebra, ciało nie toleruje..., no a te uwagi o brudnej szyi,to miłe nie były:( Z przyzwyczajeniem to prawda, przyzwyczajamy się do różnych rzeczy dość szybko i raczej nie lubimy zmian.Jak już coś jest, to niech jest:)
OdpowiedzUsuńMiło i ciekawie tu u Ciebie Mario.
OdpowiedzUsuńZ Haliną nie masz szans na dyskusje,
bo to jest taki typ człowieka.
Pozdrawiam serdecznie :-)
Dziękuję Jadwigo:) Niestety, z niektórymi osobami dyskutować się nie da, a nawet nie należy:) Pozdrawiam wieczorowo:)
UsuńCiekawe informacje Marysiu. Widziałam i u nas w Ciechanowie kierowcę po lewej stronie. Na początku jakoś dziwnie to wyglądało, ale po jakimś czasie człowiek się przyzwyczaja.
OdpowiedzUsuńOkazuje się, że taki typ jak Halina też może się na coś przydać. ;) .
Pozdrawiam Marysiu. :) .
No, nie da się zaprzeczyć Tereniu:) A tak na poważnie, takie osoby jak Halina, nie muszą dociekać prawdy i tak wiedzą najlepiej:)
OdpowiedzUsuńCiekawe informacje :)
OdpowiedzUsuńNie znałam genealogii poruszania się po prawej stronie.
Pozdrawiam Cię serdecznie, Mario :)
Też Cię serdecznie pozdrawiam Ariadno:))
OdpowiedzUsuńA jeżeli chodzi o łóżko, to facet powinien spać po lewej czy po prawej stronie?
OdpowiedzUsuńNo właśnie! W tym temacie też jest inaczej, facet idąc z kobietą (pod rękę, za rękę), ma ją po swojej lewej stronie, a po naszemu odwrotnie:) W łóżku... hmm... tajemnica:)
OdpowiedzUsuńCiekawych rzeczy od Ciebie się dowiedziałam :) Zastanawiałam się czasem, dlaczego w Anglii ruch jest lewostronny, a w reszcie Europy nie, no i teraz mam już całkowitą jasność :)
OdpowiedzUsuńParafrazo, ja też dopiero teraz zagłębiłam się w temat:)
UsuńCieakwy wpis.:) Ja zawsze zastanawiałam się , dlaczego nosimy obrączki na prawej dłoni. Teraz już będę wiedziała, aczkolwiek uważam, że obrączka powinna być noszona na lewej dłoni. Tak jak było dawniej.:)
OdpowiedzUsuńPozdrawiam gorąco.:)
No właśnie, bo lewa jest od serca:) Pozdrawiam Katarynko i dziękuję:)
Usuń